Obiekty sensoryczne w codziennej zabawie, w terapii integracji sensorycznej i osób wysokowrażliwych

Integracja sensoryczna, w skrócie SI (ang. Sensory Integration) to termin, z którym w ostatnich latach spotykamy się coraz częściej. Rosnąca świadomość rodziców, pedagogów przedszkolnych i terapeutów w tej dziecinie sprawia, że zdajemy sobie sprawę z tego, jak bardzo jest ona ważna w rozwoju naszych dzieci, ale również dla nas samych. Gdy proces integracji sensorycznej przebiega prawidłowo, łatwiej jest nam poruszać się w codziennej rzeczywistości, rozumieć i odpowiednio reagować na wydarzenia dziejące się wokół nas.

Integracja sensoryczna polega na poznawaniu samego siebie, tego w jaki sposób porusza się nasze ciało, jak nasz organizm reaguje na bodźce zewnętrzne oraz jak odnajdujemy się w otaczającej nas przestrzeni. Czy odbieramy świat jako ciekawy, piękny i przyjazny, czy raczej trudny i niebezpieczny? Każdy maluch przechodzi swego rodzaju naukę własnego ciała i funkcjonowania w świecie. Jest to moment, w którym poprzez odpowiednie ćwiczenia, zabawy sensoryczne i aktywność, możemy wspomóc nasze dziecko.

Dlaczego integracja sensoryczna jest taka ważna?

W ciągu ostatnich dziesięcioleci styl wychowywania dzieci znacząco się zmienił. Rozwój cywilizacji i współczesny sposób życia w krajach wysokorozwiniętych sprawiają, że nasz kontakt z przyrodą, szczególnie jeśli mieszkamy w dużym mieście, jest mocno ograniczony. Rzadko zdarza nam się chodzić boso po trawie, piasku. Nasze zmysły zapachu, słuchu i dotyku coraz rzadziej mają styczność z naturą. Naturalne procesy rozwojowe nie są wówczas odpowiednio stymulowane i wspierane. Na co dzień stykamy się zdecydowanie częściej z nadmiarem dźwięków i hałasem. Między innymi dlatego stymulacja sensoryczna ważna jest nie tylko dla dzieci, ale również w przypadku dorosłych.

U dzieci i dorosłych mających problemy z przetwarzaniem i interpretowaniem informacji sensorycznych mogą pojawić się:

• problemy z koncentracją,
• nadpobudliwość,
• impulsywność lub przeciwnie, brak widocznej reakcji,
• brak koordynacji,
• wrażliwość na bodźce,
• problemy z małą motoryką, np. problemy z wycinaniem za pomocą nożyczek,
• problemy z dużą motoryką – np. chwytanie piłki.

Zabawy sensoryczne – domowe wspieranie integracji sensorycznej

Stymulowanie sensoryczne przyniesie korzyści każdemu, bez względu na to, czy ma zdiagnozowane zaburzenia integracji i bez względu na wiek. Maluszkom, dorosłym, osobom nadpobudliwym, ale też wycofanym i wysokowrażliwym. Zabawy sensoryczne z użyciem obiektów sensorycznych nie tylko wspierają nasz organizm, ale przede wszystkim sprawiają dzieciom wiele frajdy i pomagają zacieśnić więzi z rodzicami. Jedną z najlepszych rzeczy, jakie można zrobić, to zorganizować zabawy angażujące różne zmysły. Do zabaw wspierających integrację sensoryczną zaliczamy proste czynności, które potrafi każdy rodzic, takie jak bujanie, przytulanie, kołysanie, wspólne przepychanie się i siłowanie, ściskanie, wspinanie. Zabawa w konika, samolot, obracanie dziecka, a nawet noszenie malucha w chuście. Wszystkie te czynności stymulują różne zmysły — równowagi, czucia głębokiego, a w dodatku, potrafi wykonać je każdy rodzic. Poza tym wpływają one na bardzo ważną relację między rodzicami a maluszkiem i poczucie jego bezpieczeństwa.

Rodzaje wspierających obiektów sensorycznych

Wiodącą marką, specjalizującą się w tworzeniu wysokiej jakości, przepięknie zaprojektowanych obiektów sensorycznych jest polska firma Intibag. Oferowane niezwykłe pomoce, jak pufy, worki, czy hamaki są dostosowane do potrzeb dzieci i dorosłych, a przy tym ich design zwyczajnie cieszy oko. Korzystają z nich profesjonalne poradnie terapii integracji sensorycznej, do ćwiczeń fizjoterapeutycznych, podczas pracy z dziećmi z ADHD, z zaburzeniami koncentracji czy zespołem Downa. Z powodzeniem można używać ich także w domowym zaciszu.

Do codziennej, swobodnej zabawy, skakania, ćwiczenia równowagi i motoryki dużej można użyć pufy livingbag – masuje ona mięśnie, pomaga rozwinąć koordynację wzrokowo-ruchową, wspierając zmysł równowagi. Może stanowić także część ścieżki sensorycznej. Przypominającą małego ludzika poduchę sensoryczną human bag można ściskać, przepychać, przytulać. Jest ona pomocna w gimnastyce korekcyjnej, dociąża ciało, dając uczucie odprężenia i uwolnienia emocji.

Pufa sensoryczna hollow bag jest połączeniem hamaka, dziupli i pufy. Dziecko może się w niej schować i odizolować od zewnętrznych bodźców, wyciszając ciało i umysł. Podczas bujania, kiedy worek sprężynuje, dziecko oddając mu swój ciężar, odczuwa relaks i ukojenie. Natomiast pufa rolling bag jest obiektem masującym. Kiedy masujemy nią dziecko, pufa „przelewa” się po ciele. Poprzez delikatny docisk maluch uczy się zwiększać świadomość własnego ciała, a także się odpręża. Przy okazji to świetna zabawa dla dziecka i rodzica. Pufa nadaje się do tulenia, siedzenia, balansowania i nauki równowagi.

Różnego rodzaju proste zabawy z użyciem obiektów sensorycznych, które możemy wykonać w domu, to np. ściskanie, huśtanie, otulanie czy kołysanie. Tego rodzaju aktywność pomoże dziecku w prawidłowym rozwoju układu nerwowego, ale też w regulowaniu emocji, umiejętnym reagowaniu na różnego rodzaju bodźce. Pomogą nabyć umiejętność wypoczywania, relaksu, a także radzenia sobie ze stresem. Również my dorośli możemy z ich pomocą rozładować napięcie i przy okazji spędzić radosny czas z naszą pociechą.